ISFICTNEWS -پس از ورود فناوری های نوین به جوامع، نحوه و چگونگی استفاده از این فناوری ها در سازمان ها با تحولات مختلفی رو برو بوده است. در ابتدای امر ورود رایانه ها به سازمان ها از این ابزار به صورت کالایی لوکس استفاده می شد که به مرور و پس از همه گیر شدن انواع و اقسام نرم افزارها و سخت افزارها، به ابزارهایی در جهت انجام فعالیت های سازمانی و تخصصی بدل گردید.بی شک امروزه و با توجه به مطرح شدن مسائلی چون سازمان های الکترونیکی که مفاهیم الکترونیکی متعددی در همه امور مانند، شهر الکترونیکی، دولت الکترونیکی، شهروند الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی، سلامت الکترونیکی و ... را ایجاد کردهاند، وابستگی سازمانها، کارکنان و مراجعه کنندگان به ابزار فناوری اطلاعات افزایشی چشمگیر یافته است، چنانچه که اگر به هر ترتیبی از این ابزار استفاده نشده و یا در روند استفاده از این فناوری خللی ایجاد شود، انواع و اقسام تعاملات سازمانی دستخوش نقصان و خطر خواهند شد.وابستگی سازمان ها و کارکنان و مراجعه کنندگان و همچنین روندها و روال های سازمانی به ابزار فناوری اطلاعات ضرورت جدی گرفته شدن موضوعی به نام حاکمیت فناوری اطلاعات در سازمان ها را دو چندان کرده است.موضوع ITGovernance یا حاکمیت فناوری اطلاعات در سازمان به تعریف و نحوه انجام فعالیت های مرتبط با فناوری اطلاعات در سازمان نمی پردازد، بلکه به هدایت فناوری اطلاعات در سازمان اشاره می کند. طی سالهای گذشته به مباحث فراوانی در حوزه مدیریت فناوری اطلاعات در کشور پرداخته شده است اما موضوع ITGovernance کمتر مورد توجه واقع شده و این موضوع درحالیست که نیاز کنونی کشورهایی مانند ایران به هدایت مطلوب فناوری اطلاعات در سازمان ها در تمام زمینه ها لازم است.حاکمیت سازمانی، از مهمترین بخش هایی است که در هر سازمانی وجود دارد. در واقع حاکمیت سازمانی، سیستمی است که چگونگی رهبری و کنترل سازمان را بیان می کند.شناخت امور حاکمیت سازمانی تعاریف متفاوتی دارند و البته این تفاوت ها به پیشینه تعریف کننده هم بستگی دارد. در دنیا، به علت شکست سازمان ها در کنترل و اداره فعالیتهای کسب و کار خود، بررسی های بیرونی بر شیوه های عملکرد آنها افزایش یافته است. سازمان ها در تشریح و اجرای ویژگی های یک حاکمیت سازمانی خوب، با شکست روبهرو می شوند.امروزه فناوری اطلاعات یک عامل تسهیل کننده اصلی در فعالیتهای کسب وکار سازمان هاست. هزینههای فناوری اطلاعات این مدل را تایید میکند که تقریبا ۵۵ درصد از سرمایه های سازمان های امروزی مبتنی بر فناوری اطلاعات است.از این رو به کارگیری فناوری اطلاعات، یک مزیت سازمانی است و به منظور کسب موفقیت، سازمان ها لازم است به گونه موثر در استفاده از فرصت ها و تهدیدهای مربوط به آن، مدیریت شوند.ضرورتاً مسئولان و سیاستگذاران یک سازمان لازم است درک کنند که امروزه پاسخگویی و مسئولیت پذیریش در ضوابط حاکمیت سازمانی به داخل حوزه فناوری اطلاعات راه یافته است.فعالیتهای حاکمیت سازمانی در نهایت شامل تمام تلاش های موثر برای هدایت و کنترل استفاده فناوری اطلاعات در یک سازمان است. این چنین تلاش هایی شامل برنامه ریزی راهبردی فناوری اطلاعات به منظور حمایت از هدف های کسب و کار ، شکل دهی سیاست ها، رویه ها و ساختارهای مدیریتی مورد نیاز برای دستیابی به این گونه اهداف است.مدیران اجرایی و سیاستگذاران سازمان، باید بدانند که تأییدیه ها و حمایت شان در این زمینه بسیار ضروری است. اگر چه آنها برای به کارگیری لازم، راهبردهای فناوری اطلاعات را تنظیم می کنند، اما لازم است نظارت جدی بر ضمانت اجرایی کارها نیز داشته باشند.البته باید توجه داشت که فناوری هایی مانند اینترنت و سایر شبکههای اختصاصی پتانسیلی بزرگی در تهدید حریم اختصاصی افراد، قابلیت اعتماد به اطلاعات و جوابگویی و یکپارچگی امور دارند. لذا ضروری است که کاربرد فناوری اطلاعات به طور کامل مدیریت شود.یکی از الگوهای پیاده سازی راهبری فناوری اطلاعات در سازمان ، الگوی سه مرحله ای است. هدف در این الگوی سه مرحله ای پیاده سازی حاکمیت سازمانی است . همان گونه که خواهیم دید حاکمیت سازمانی به معنای ایجاد یک ساز و کار اجرایی و با پشتوانه است که ابعاد مختلف کسب و کار و اداره سازمان را با توجه به رویه های سازمانی مناسب و مستدل حاکم می کند. این الگو در مرحله اول بر رویه ها و فرایند های عملیاتی متعارف تاکید می کند.مرحله دوم آنها را بسط و توسعه داده و غنی می کند و همان گونه که بر سازمان به عنوان یک کل تمرکز می کند، بر مشتریان، تامین کنندگان و دیگر شرکا نیز متمرکز می شود و در نهایت در مرحله سوم عملکردهای خوب را به خارج از سازمان توسعه می دهد.حاکمیت فناوری اطلاعات فراهم آوردن نگرش شفاف و آگاهی از امور و پیشرفت سیستم کنترل داخلی سازمان که از هدف های کلان حاکمیت سازمانی بهتر است را تامین میکند.
فناوریسازمان های الکترونیکی
رایانه
سازمان های الکترونیکی
دولت الکترونیکی
بانکداری الکترونیکی
فناوری اطلاعات